Roodwangschildpad

Beschrijving van de roodwangschildpad

Leefgebied van de roodwangschildpad

De roodwangschildpad komt van nature voor in het zuiden van de Verenigde Staten en Mexico.

Uiterlijk

De roodwangschildpad dankt zijn naam aan de duidelijk zichtbare, donkeromzoomde, langwerpige, helrode vlek net achter het oog. Het schild is groen met lichtere en donkere vlekken. De randen van de hoornplaten zijn vaak donkerder, maar de tekening vervaagt met de jaren. Mannetjes worden maximaal 20 cm, terwijl vrouwtjes meer dan 30 cm kunnen worden en dan rond de 2 kilogram wegen. Mannetjes zijn naast het kleinere lichaam van vrouwtjes te onderscheiden door de veel langere nagels aan de voorpoten, dikkere staart en meestal grotere en meer afstekende rode vlek, hoewel dit laatste niet altijd te zien is.

Wetenswaardigheden

Een zonnende roodwangschildpad gebruikt de poten als zonnepanelen om zo meer zonlicht op te vangen en sneller op te warmen. Ook de nek wordt gedraaid voor een groter oppervlak.

Voedsel in de natuur

De roodwangschildpad is een alleseter die graag planten eet zoals groene bladeren, maar ook diverse groenten en fruit. Een groot deel van het menu bestaat uit vissen, wormen en slakken en aas.

Predatie

Natuurlijke vijanden van roodwangschildpadden zijn grote rovende vissen, krokodilachtigen en grotere roofvogels. In de Nederlandse natuur komen veel natuurlijke predatoren zoals krokodillen echter niet voor en heeft de roodwangschildpad weinig vijanden. Roofvogels als reigers lusten waarschijnlijk geen roodwangschildpadden omdat ze te rond en te hard zijn en een reiger de prooi niet kan verscheuren met de poten of snavel. De enige verdediging van de schildpad is de bek, die bij grotere exemplaren maar beter ontzien kan worden vanwege de krachtige kaken en de gekromde, puntige en vlijmscherpe bek-rand.

Voortplanting in de natuur

Hoewel de meeste biologen van mening zijn dat deze exoot in de Benelux niet tot voortplanting komt, trekt Staatsbosbeheer dit in twijfel, ingegeven door de aantallen die plaatselijk voorkomen en de melding van eierleggende schildpadden. Of deze in het Nederlandse gematigde klimaat uitkomen is echter sterk de vraag. De schildpad zelf kan wel tegen lagere temperaturen, maar de embryo’s ontwikkelen zich alleen bij hogere temperaturen. Ook is het zo dat ‘schildpaddenvijvers’ grote aantrekkingskracht uitoefenen op mensen die van de schildpad af willen. De schildpad kan immers op een dergelijke plaats kennelijk overleven en is niet in zijn eentje, zo is vaak de redenering.

Bedreiging

De roodwangschildpad wordt niet bedreigd.

Algemeen

Het is een bekende verschijning omdat hij veelvuldig gehouden werd als huisdier. Tegenwoordig wordt deze schildpad niet meer zo massaal verkocht, mede doordat de import tegenwoordig verboden is. Omdat veelal kleine kinderen in het dier geïnteresseerd waren, en de schildpad meestal met een kant-en-klaar, maar vrij klein ‘aquarium’ werd verkocht, zijn een groot aantal in gevangenschap gehouden exemplaren niet erg oud geworden. Deze leefomgeving bestond veelal uit een ronde plastic bak met een diameter van 30 – 50 centimeter en een klein eilandje in het midden, vaak met een plastic palmboom als decoratie. Net uit het ei gekropen dieren kunnen enige tijd overleven in een dergelijke behuizing, maar na een jaar heeft de schildpad behoefte aan een echt aquarium met een groot watergedeelte en een eveneens behoorlijk landgedeelte met warmtelamp.

De exemplaren die wel wisten te overleven, zijn uiteindelijk veelal gedumpt bij een opvang, maar meestal gewoon in de sloot. Ondanks dat de schildpad inderdaad langzamer groeit dan in de natuur in een te kleine behuizing, wordt het dier langzaam maar zeker toch groter en omdat de leeftijd enkele tientallen jaren kan bedragen blijft geen enkel exemplaar zo klein als bij de aanschaf. Door het dumpen in sloten en vijvers komt de roodwangschildpad in de vrije natuur van Nederland en België regelmatig voor. De soort is verder door import over de hele wereld verspreid.

Als exoot vormt de roodwangschildpad geen gevaar voor de biodiversiteit in westelijk Europa, omdat het te koud is om de eitjes uit te laten komen, maar in sommige streken is de schildpad een ecologische ramp omdat hij andere soorten verdringt. De roodwangschildpad is lang niet zo populair meer en peperduur in vergelijking met enkele decennia geleden. Tegenwoordig is de verkoop van wildvangdieren namelijk verboden en is de ondersoort beschermd. Dat is goed voor de roodwangschildpad, maar niet voor de zaagrugschildpad, geelbuikschildpad, geelwangschildpad en roodbuikschildpad en diverse andere (onder)soorten schildpadden omdat deze nu als alternatief massaal worden ingevoerd.

Bronnen

• Wikipedia: nl.wikipedia.org/wiki/Roodwangschildpad Accessed on 29 April 2012

Trachemys scripta elegans

Naam	Roodwangschildpad
Klasse	Reptilia (Reptielen)
Orde	Testudines (Schildpadden)
Familie	Emydidae (Moerasschildpadden)
Geslacht	Trachemys
Soort	Trachemys scripta
Ondersoort	Trachemys scripta elegans
Grootte man	max 20 cm
Grootte vrouw	max 30 cm
Gewicht man	1.5 – 2 kg
Gewicht vrouw	1.5 – 2 kg
Paartijd	Mei – juli
Paringsinterval	3 nesten per seizoen
broedtijd	2 – 2½ maand
Nest	In de modder ingegraven
Geboorte	Juni – oktober
Geboortegewicht
Aantal eieren	4 – 23 eieren, gem. 23
Geslachtsrijp man	5 – 7 jaar
Geslachtsrijp vrouw	3 – 5 jaar
Levensduur	Tot 47 jaar in de natuur
Voeding	Insecten, slakken, vis, kruidachtige planten (paardenbloem, weegbree, klaver) en af en toe fruit
Leefgebied	Noord-Amerika. Het dier komt oorspronkelijk voor in het zuiden van de Verenigde Staten en Mexico.
Groep/solitair
Fokprogramma	–
CITES	–
IUCN	Niet bedreigd (LC)