
License: CC BY-SA 4.0

The IUCN Red List of Threatened Species 2015.
Accessed on 21 April 2016.

License: CC BY-SA 2.0
Beschrijving van de heremietibis
Leefgebied
De heremietibis of kaalkopibis komt alleen nog voor in een westelijke populatie in Zuidwest-Marokko en een zeer kleine oostelijke populatie in Irak en Turkije. Tot in de zeventiende eeuw kwam deze ibis voor in Frankrijk, Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk en ook in Spanje, Noord-Afrika en West-Azië.
Het leefgebied van deze ibissen bestaat uit hoogvlaktes in de buurt van overhangende rotsen, in gebieden met relatief weinig neerslag, ook wel extensief gebruikt akkerland waarop suikerriet of kafferkoren wordt geteeld. De vogel nestelt op rotsrichels langs rivieren of wadi’s en soms langs zeekusten. In het verleden nestelden ze ook wel op oude gebouwen zoals kastelen.
Uiterlijk
De heremietibis is 70 tot 80 cm lang en heeft een spanwijdte van 125 tot 135 cm en weegt 1 tot 1,3 kg. Hij is grotendeels zwart met een paarse gloed op de vleugels. De vleugels en de staart zijn lang, de lange rode snavel is omlaaggebogen. Achterop zijn kop en nek heeft hij een kuif en een kraag van lange veren. De naakte huid op de kop is roze met lange zwarte nekveren. Juveniele vogels hebben een donkere kop, een grijze snavel en grijze poten.
De mannetjes zijn iets groter dan de vrouwtjes en hebben iets langere snavels.
Wetenswaardigheden
- Geherintroduceerde jonge vogels hebben geen aangeboren neiging om in de winter naar het zuiden te vliegen. Als men met een ultralight vliegtuigje in de herfst richting het zuiden vliegt, vliegen de jongen mee en kunnen ze zo leren waar rust- en voederplaatsen zijn.
- Heremietibissen zijn ernstig bedreigd.
- BirdLife International schatte in 2015 dat de hele wereldpopulatie bestaat uit 200 tot 250 volwassen vogels.
Voedsel in de natuur
Het voedsel van de heremietibis bestaat voornamelijk uit insecten (kevers), wormen, amfibieën, reptielen (hagedissen) en kleine zoogdieren.
Gedrag
Heremietibissen zijn sociale vogels die in grote groepen foerageren. Dit doen ze door in de grond en in barsten en scheuren in de aarde te pikken. Ze nestelen in kolonies van zo’n 40 dieren.
Predatie
Natuurlijke vijanden zijn raven en aasgieren.
Voortplanting in de natuur
De heremietibissen vormen paartjes voor het leven en broeden op steile kliffen en rotsen. Het mannetje zoekt een nestplaats, maakt het schoon en probeert dan het vrouwtje te verleiden door met zijn kuif heen en weer te zwaaien en geluiden te maken.
Het nest bestaat uit stro en gras en ligt in een spleet in de rotsen. In maart of april worden 2 tot 4 blauwachtige, bruin gespikkelde eieren van 50 gram gelegd. Beide ouders broeden in 24 tot 25 dagen de eieren uit. Ook zorgen beide ouders voor de jongen, die nog 46 tot 51 dagen in het nest blijven.
Heremietibissen zijn geslachtsrijp op een leeftijd van 3 tot 5 jaar. Ze kunnen in de natuur 24 jaar worden en in gevangenschap 37 jaar.
Bedreiging
Mede door de intensieve jacht is de heremietibis erg zeldzaam geworden. Hij broedt alleen nog op enkele plekken in Marokko en Turkije. In 1940 waren er in Marokko nog 38 kolonies en in 1953 leefden er aan de Eufraat ook nog zo’n 1300 vogels, maar deze aantallen zijn drastisch teruggelopen. In Syrië is deze ibis wellicht volledig uitgestorven.
Onder meer in Oostenrijk probeert men de vogel weer uit te zetten. Dat wordt bemoeilijkt doordat de jonge vogels geen aangeboren neiging hebben om in de winter naar het zuiden te vliegen. Zij leren dat normaal gesproken van de ouders. De trek is echter noodzakelijk, omdat in de Alpen ’s winters te weinig voedsel te vinden is. Door de vogels met de hand op te voeden, zien zij een mens als ouder. Als deze met een ultralight vliegtuigje in de herfst richting het zuiden vliegt, vliegen de jongen mee en kunnen zo leren waar rust- en voederplaatsen zijn. Ook in Spanje en Italië hebben herintroducties van deze vogels plaatsgevonden.
In Marokko in het Nationaal Park Souss-Massa verblijft 95% van de werkelijk wilde populatie. Hier heeft de natuurbescherming het meeste succes geboekt voor het behoud van de heremietibis. In 2013 nestelden daar 113 paren en verbleven er daarnaast 93 volwassen vogels. Er vlogen 148 jonge ibissen uit. Toch wordt ook deze locatie bedreigd door de uitbreiding van illegale nederzettingen. BirdLife International schatte in 2015 dat de hele wereldpopulatie bestaat uit 200 tot 250 volwassen vogels en nog steeds afneemt en daarom als ernstig bedreigd (“kritiek”) op de Rode Lijst van de IUCN staat.
Bronnen:
- EOL: Michаel Frаnkis, Cyndy Parr, Dana Campbell, T. Robinson “Geronticus eremita” Encyclopedia of Life, available from https://eol.org/pages/45513839 Accessed 21 April 2016.
- IUCN: BirdLife International. 2015. Geronticus eremita. The IUCN Red List of Threatened Species 2015: e.T22697488A67175023. https://www.iucnredlist.org/species/22697488/130895601 Accessed on 22 May 2016.
- Heremietibis. (2020, januari 18). Wikipedia, de vrije encyclopedie. Opgehaald 28 november 2021 van https://nl.wikipedia.org/wiki/Heremietibis
Geronticus eremita
Naam | Heremietibis |
Klasse | Aves (vogels) |
Orde | Pelecaniformes (Roeipotigen) |
Familie | Threskiornithidae (Ibissen en lepelaars) |
Geslacht | Geronticus |
Soort | Geronticus eremita |
Grootte | 70-80 cm |
Spanwijdte | 125-135 cm |
Gewicht | 1-1,3 kg |
Paartijd | Maart-april |
Broedinterval | Jaarlijks |
Broedtijd | 24-25 dagen |
Nest | Stro en gras en ligt in een spleet in de rotsen |
Geboorte | Maart-april |
Gewicht eieren | 50 gram |
Aantal eieren | 2-4 eieren |
Uitvliegen | 46-51 dagen |
Gesllachtsrijp | 3-5 jaar |
Levensduur | 24 jaar in de natuur |
Voeding in de natuur | Insecten, wormen, amfibieën, reptielen en kleine zoogdieren. |
Leefgebied | Westelijke populatie in Zuidwest-Marokko, en een zeer kleine oostelijke populatie in Irak en Turkije |
Groep/solitair | Leven in kolonies |
Fokprogramma | EEP: INNSBRUCK, Christiane Boehm |
CITES | Appendix I (28/06/1979) |
EU Listing | Annex A (04/02/2017) |
IUCN | Bedreigd (EN, 7-8-2018) |
Ontdek meer van zoo-dieren.nl
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.