
License: CC BY-NC-SA 3.0

License: CC BY-SA 3.0

License: CC BY-NC-SA 3.0
Beschrijving van de noordereiland kiwi
Leefgebied
De Noordereiland kiwi leeft in Nieuw-Zeeland op het Noordereiland, in geïsoleerde en gefragmenteerde populaties, en op een aantal naburige eilanden.
De vogels komen lokaal algemeen voor op het Noordereiland en dunst verspreid op het schiereiland Coromandel, de Bay of Plenty, van Gisborne tot de noordelijke Ruahine Range en van Tongariro tot Taranaki. Stabiele populaties leven op Little Barriereiland (circa 1000 vogels), en de Kawau en Pounui (Chamberlin’s Island) eilanden. Hybride vogels zijn te vinden op het Kapiti eiland.
Ze hebben een voorkeur voor dichte, subtropische en gematigde bossen, maar leven ook in gebieden met kreupelhout (scrublands), geregenereerde bossen, exotische dennenplantages en graslanden.
Uiterlijk
De kiwi is de nationale vogel van Nieuw-Zeeland en zijn naam wordt vaak geassocieerd met de bewoners van deze eilanden. De Noordereiland kiwi is één van de vijf soorten kiwi’s die in Nieuw-Zeeland leven. Deze vogels hebben een sprietig bruin met roodbruin doorstreept verenkleed wat meer op bont lijkt dan op veren. De lange, dunne, 15 cm lange snavel heeft twee neusgaten aan het einde, wat uniek is voor vogels. Als loopvogels zien ze er soms bizar uit, omdat ze geen zichtbare vleugels hebben. Aan de stevige poten zitten 4 tenen.
Vrouwtjes hebben een stahoogte van 40 cm en wegen ongeveer 2,8 kg. Mannetjes wegen ongeveer 2,2 kg.

Author: Anonymous
License: public domain
Voortbeweging
Noordereiland kiwi’s hebben geen vliegveren en kunnen derhalve ook niet vliegen. Ze kunnen echter wel goed zwemmen. Lopend kunnen ze een snelheid van 19 km per uur halen.
Wetenswaardigheden
- De Noordereiland kiwi is de enige soort kiwi die in internationale dierentuinen aangetroffen wordt.
- Deze vogels kunnen goed ruiken.
- Ze hebben geen vliegveren en kunnen daarom niet vliegen.
Voedsel in de natuur
Het dieet bestaat voornamelijk uit ongewervelde dieren. Ze zoeken met hun lange snavel onder op de grond gevallen bladeren naar insecten.
Gedrag
Kiwi’s zijn op de grond levende nachtdieren. Overdag verblijven ze in ondergrondse holen die ze met hun krachtige klauwen graven.
Predatie
De belangrijkste bedreiging voor het voortbestaan van de soort is predatie van volwassenen vogels door honden en fretten. Jonge kiwi’s worden bedreigd door predatoren als hermelijnen. Ook katten zijn bekende predatoren.
Specifieke pieken in de sterfte kunnen ook voorkomen. Een hond doodde bijvoorbeeld in zes weken circa 500 vogels, en tussen 1990 en 1995 waren er meer dan 70 gevallen van honden die kiwi’s doodden op het Noordereiland.
De kleinere mannetjes lopen meer risico op predatie door fretten, wat resulteert in een scheve verhouding tussen de seksen en een verminderde effectieve populatiegrootte.
In de periode voor het beheer stierven tenminste 94% van de kuikens voor de leeftijd waarop ze geslachtsrijp zouden worden. Ongeveer de helft werd gedood door geïntroduceerd roofdieren, zoals hermelijn, en katten. Juvenielen worden na vier maanden te groot voor hermelijnen. Ze wegen dan meer dan 800 gram.
Voortplanting in de natuur
Noordereiland kiwi’s vormen paartjes voor het leven hoewel ‘scheidingen’ ook wel voorkomen. Tijdens het broedseizoen, dat van juni tot november loopt, zijn ze zeer territoriaal. Mannetjes verdedigen hun territorium meestal door middel van het maken van geluiden, maar vechten soms ook met indringers.
Vrouwtjes leggen naar verhouding de grootste eieren van alle vogels, van ongeveer 15 procent van haar lichaamsgewicht. Deze grote eieren, van ongeveer 430 gram, worden in een hol gelegd. Een legsel bevat meestal 1 tot 2 eieren maar die worden drie tot vier weken na elkaar gelegd. In één jaar worden tot drie verschillende legsels geproduceerd.
De mannetjes broeden de eieren uit en krijgen een kaal stukje huid op de buik (een zogenaamde ‘broedvlek’) waardoor de eieren beter verwarmd worden. Het broeden duurt 74 tot 84 dagen. De mannetjes verlaten ’s nachts het nest om te foerageren waarbij ze de ingang van het hol verbergen.
De kuikens komen volledig bedekt met veren uit het ei en wanneer ze een week oud zijn wagen ze zich al uit het nest maar blijven iedere dag naar het nest terugkeren tot ze 4 tot 6 weken oud zijn en hun geboorteplek verlaten.
Bedreiging
De IUCN heeft deze soort geclassificeerd als ‘bedreigd’. De populaties op het vasteland namen zeer snel af als gevolg van predatie en verlies van habitat. Echter, ten gevolge van de stabiliteit van de populaties op de eilanden en door het in de hand houden van predatoren bij de populaties op het vasteland, neemt de daling waarschijnlijk af, hoewel deze nog steeds erg snel is, waarmee de bedreigde status rechtvaardigt is. Nieuwe vogelziektes en ziekteverwekkers vormen echter een potentiële bedreiging, met name de invoer van niet-inheemse, maar nauw verwante loopvogels.
In 2008 werd de totale populatie op 25.300 vogels geschat, een daling van 25% ten opzichte van de 1996 geschatte 35.000 vogels. Ten opzichte van 1900 zijn de aantallen waarschijnlijk met ten minste 90% gedaald. De populaties in de niet-beschermde gebieden op het vasteland blijven jaarlijks 2,5% dalen.
Bronnen:
- IUCN: BirdLife International. 2014. Apteryx mantelli. The IUCN Red List of Threatened Species 2014: e.T45353580A45353762. https://www.iucnredlist.org/species/45353580/119177586 Downloaded on 11 November 2016.
- EOL: Michаel Frаnkis, Katerina Tvardikova, “Apteryx mantelli A. D. Bartlett, 1852” Encyclopedia of Life, available from https://eol.org/pages/130161 Accessed on 11 November 2016.
Apteryx mantelli
Naam | Noordereiland kiwi |
Klasse | Aves (vogels) |
Orde | Apterygiformes (Kiwi’s) |
Familie | Apterygidae (Kiwi’s) |
Geslacht | Apteryx |
Soort | Apteryx mantelli |
Grootte | 45 – 55 cm |
Stahoogte | 40 cm |
Gewicht mannetje | 2,2 kg |
Gewicht vrouwtje | 2,8 kg |
Broedperiode | Juni – november |
Broedinterval | Tot 3 legsels per jaar |
Broedtijd | 74 – 84 dagen |
Nest | In een zelfgegraven hol |
Aantal eieren | 1 – 2 eieren |
Gewicht eieren | 430 gram |
Uitvliegen | 4 – 6 weken |
Geslachtsrijp | 3 – 5 jaar |
Levensduur in de natuur | 20 jaar |
Voeding | Ongewervelde dieren |
Leefgebied | het Noordereiland en een aantal naburige eilanden in Nieuw-Zeeland |
Groep/solitair | Solitair |
Fokprogramma | – |
CITES | – |
IUCN | Kwetsbaar (VU, 1-10-2017) |
Ontdek meer van zoo-dieren.nl
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.