Reuzenmiereneter

Beschrijving van de reuzenmiereneter

Leefgebied

De reuzenmiereneter komt in de natuur voor in Midden- en Zuid-Amerika. Hij leeft daar voornamelijk in open bosgebieden en savannen in de buurt van mierenhopen. 

Uiterlijk

Reuzenmiereneters zijn de grootste van de miereneter soorten. De snuit is lang (tot 45 cm in lengte) en de schedel is gestroomlijnd met kleine ogen en oren. De staart is groot en borstelig en is bijna net zo lang als het lichaam. Kop en lichaam zijn samen 100 tot 120 cm lang en de staart heeft een lengte van 65 tot 90 cm. Het gewicht varieert van 18 tot 39 kg.

Reuzenmiereneters hebben een dikke en stroachtige bruin met zwarte vacht met witte strepen met vanaf de schouders een kam van haren over het midden van de rug.

De voorpoten zijn wit met zwarte banden op de tenen. Aan hun achterpoten hebben ze 5 korte klauwen, terwijl ze aan hun voorpoten 5 klauwen hebben waarvan de middelste 3 zeer lang en scherp zijn. Deze zijn zeer sterk en worden gebruikt voor het openen ven mieren- en termietenheuvels, alsmede voor verdediging tegen roofdieren. De voorpoten hebben ook een andere, kleinere klauw.

Voortbeweging

Ze vertoeven voornamelijk op droge grond maar het zijn ook goede zwemmers. Reuzenmiereneters lopen op hun knokkels om de nagels te beschermen, waardoor ze schuifelend lopen.

Wetenswaardigheden

• Ze hebben geen tanden. Ze malen hun prooi fijn met harde delen van hun gehemelte. De taak van het gebit is verder overgenomen door wrijfplaten in een gedeelte van de maag. De ruwe tong kan 61 cm uit hun bek worden gestoken.
• Ze hebben een lichaamstemperatuur van 32.7 °C wat de laagste temperatuur is van alle op het land levende zoogdieren. Hierdoor, en ook door een trage stofwisseling, zijn ze zeker niet de actiefste zoogdieren.

Voedsel in de natuur

Met behulp van de lange scherpe klauwen aan hun voorpoten openen ze insectenkolonies en boomstammen. De reuzenmiereneter heeft een lange snuit en een tong van wel zestig centimeter! Deze tong komt hem goed van pas wanneer hij een mierennest openbreekt. De miereneter steekt zijn tong dan naar binnen en de insecten blijven vervolgens aan zijn kleverige speeksel op zijn tong kleven. De tong is verbonden met borstbeen en beweegt heel snel, tot 150 keer per minuut, naar binnen en naar buiten. Hij kan dan ook per dag wel 30.000 mieren eten. Tijdens het eten scheiden de speekselklieren een kleverige substantie uit die op de tong blijft zitten.

Reuzenmiereneters eten mieren, termieten en zachte larven. Om contact met soldatenmieren te vermijden blijven ze maar kort bij een mierenkolonie, maar reuzenmiereneters kunnen wel een paar duizend insecten per minuut eten. Reuzenmiereneters eten soms ook fruit en eieren.

Gedrag

De reuzenmiereneter leeft voornamelijk solitair. Ze zijn in de buurt van menselijke nederzettingen ’s nachts actief, maar op andere plaatsen zijn ze overdag actief. 

De meeste communicatie vindt plaats tussen jongeren en hun moeders of tijdens gevechten. Het bestaat uit gesnuif en gesis, maar tijdens gevechten kunnen ze ook brullen.

Ze slapen in ondiepe kuilen of onder struiken zodat ze niet opvallen. Ook slaapt de reuzenmiereneter erg licht. Dit is van belang, aangezien ze op zichzelf zijn aangewezen wanneer er gevaar dreigt en ze zichzelf moeten verdedigen. Ze hebben een erg goede reuk waarmee ze mieren kunnen opsporen, maar hun gezichtsvermogen en hun gehoor is niet zo goed ontwikkeld.

Predatie

Wanneer ze worden bedreigd gaan ze, met behulp van hun staart, in verband met het evenwicht, op hun achterpoten staan en kunnen ze zeer snel met hun klauwen uithalen. Een volwassen miereneter kan haar belangrijkste aanvallers, zoals grote katachtigen als de jaguar en poema daarmee afweren of zelfs doden. Reuzenmiereneters worden echter ook door mensen tijdens het jagen gedood.

Voortplanting in de natuur

Bij de paring staat het mannetje over het vrouwtje dat op haar buurt op haar zij ligt. De draagtijd is ongeveer 190 dagen, waarna een jong geboren wordt dat ongeveer 1,3 kg weegt. De vrouwtjes werpen staand. De jonge miereneter klimt onmiddellijk na de geboorte op de rug van de moeder. De jongen worden volledig behaard geboren, waarbij de volwassen-achtige tekening al aanwezig is. Het paren gebeurt het hele jaar door. De periode tussen de geboortes bedraagt minimaal 9 maanden. De jongen zijn geslachtsrijp na 2,5 tot 4 jaar.

Bedreiging

De vernietiging van leefgebied is de belangrijkste bedreiging voor de reuzenmiereneters. Ze zijn in Appendix II van het CITES opgenomen wat wil zeggen dat de soort niet direct met uitsterven wordt bedreigd, maar dat wel de handel er in de gaten moet worden gehouden. Geschat wordt dat er maar 5000 dieren in het wild leven.

Bronnen:

• IUCN Miranda, F., Bertassoni, A. & Abba, A.M. 2014. Myrmecophaga tridactyla. The IUCN Red List of Threatened Species 2014: e.T14224A47441961. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2014-1.RLTS.T14224A47441961.en Accessed on 15 August 2014.
• Wikipedia contributors. (2021, November 21). Giant anteater. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 17:56, augustus 15 , 2014, from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Giant_anteater&oldid=1056453443
• ZodiacAnimals
• Woltanski, A. 2004. “Myrmecophaga tridactyla” (On-line), Animal Diversity Web. Accessed August 15, 2014 at https://animaldiversity.org/accounts/Myrmecophaga_tridactyla/

Myrmecophaga tridactyla

Naam	Reuzenmiereneter
Klasse	Mammalia (zoogdieren)
Orde	Pilosa (Luiaards en miereneters)
Familie	Myrmecophagidae (Miereneters)
Geslacht	Myrmecophaga
Soort	Myrmecophaga tridactyla
Grootte man	100 – 120 cm
Grootte vrouw	100 – 120 cm
Lengte staart	65 – 90 cm
Schouderhoogte	90 cm
Gewicht man	18 – 39 kg
Gewicht vrouw	18 – 39 kg
Paartijd	Geen speciale tijd
Paringsinterval	9 maanden
Draagtijd	190 dagen
Nest	–
Geboorte	Geen speciale tijd
Geboortegewicht	Gem. 1600 gr
Aantal jongen	1 jong
Spenen	6 maanden
Geslachtsrijp man	2½ – 4 jaar
Geslachtsrijp vrouw	2½ – 4 jaar
Levensduur	Tot 25 jaar in de natuur
Voeding	Mieren, termieten en zachte larven
Leefgebied	Midden- en Zuid-Amerika, van het zuiden van Belize en Guatemala tot in het noorden van Argentinië.
Groep/solitair	Solitair
Fokprogramma	EEP: DORTMUND, Ilona Schappert, 1985
CITES	Appendix II
IUCN	Kwetsbaar (VU)