
License: CC BY-SA 2.0

Accessed on 15 August 2014.

License: CC BY-SA 3.0
Beschrijving van de roodbuikmaki
Leefgebied
De roodbuikmaki leeft in een smal gebied in het oosten van Madagaskar. Dit gebied strekt zich uit van het in het noorden gelegen Tsaratanana massief tot het Andringitra massief en de Manampatrana rivier in het zuiden. Hij leeft daar in ongeschonden regenwouden en bergbossen tot op 2400 m boven de zeespiegel.
Uiterlijk
De roodbuikmaki is één van de zeldzaamste lemuursoorten. Een volwassen roodbuikmaki heeft een kop-romplengte van 36 tot 42 cm, een staartlengte van 46 tot 54 cm en een lichaamsgewicht van 1.6 tot 2.4 kg.
Er zijn verschillen tussen het mannetje en het vrouwtje waarneembaar. Het mannetje heeft een kastanjebruine vacht op de rug en de borst, buik en staart zijn bijna zwart. Het vrouwtje heeft dezelfde kleuren op de rug en de staart, maar heeft een lichtgrijs gekleurde buik en borst. De vacht is langharig en dichtbehaard. Zowel het mannetjes als het vrouwtje hebben een leisteengrijze snuit.
De mannetjes hebben karakteristieke witte plekken onder de ogen. Bij de vrouwtjes zijn deze plekken veel kleiner. De vacht rond de oren is bij mannetjes bijzonder dicht waardoor de kop er vierkant uitziet. Bij de vrouwtjes is dit niet zo duidelijk te zien.
Door deze witte plekken en de dichtbehaarde vacht onderscheiden deze roodbuikmaki’s zich van andere lemuren die in hetzelfde gebied voorkomen.
Wetenswaardigheden
- De mannetjes hebben een geurklier op het voorhoofd.
- Deze lemuren spelen een rol bij de verspreiding van zaden die in hun ontlasting zitten.
Voedsel in de natuur
Roodbuikmaki’s foerageren op alle niveaus van het bos, met inbegrip van de grond. Uit waarneming blijkt dat ze gedurende het jaar meer dan 67 verschillende plantensoorten eten, inclusief de geïntroduceerde aardbeiguave. Ze eten voornamelijk vruchten, maar ook, afhankelijk van het seizoen, bloemen en bladeren. Ongewervelde dieren zoals miljoenpoten vormen ook een klein deel van hun dieet. Wanneer ze giftige miljoenpoten eten, laten ze er eerst speeksel op vallen om de giftige stoffen te neutraliseren waardoor ze eetbaar worden.
Gedrag
Het is een uitgesproken bosbewoner die zowel ’s nachts als overdag actief is, maar de activiteit hangt af van de beschikbaarheid van voedsel. Hoewel groepen zijn waargenomen met meer dan één volwassen mannetje of vrouwtje, leven ze in het algemeen in kleine familiegroepen van twee tot zes dieren, bestaande uit een volwassen paartje en hun nakomelingen. Onder aanvoering van het dominante vrouwtje, trekken deze groepjes al foeragerend door hun 10 tot 20 hectare grote territorium, wat relatief klein is vergeleken met andere grote lemuursoorten.
Hoewel het territoriale lemuren zijn die hun leefgebied actief verdedigen, tonen naburige groepen zelden agressief gedrag naar elkaar.
Net als bij andere primaten is de communicatie complex en communiceren ze op verschillende manieren. Naast geluiden, maken ze ook gebruik van geuren. De klier op het voorhoofd van de mannetjes wordt gebruikt om het territorium af te bakenen. Maar ze maken ook gebruik van gezichtsuitdrukkingen en lichaamshoudingen om te communiceren. Verder communiceren ze ook door elkaar te verzorgen, te paren, te spelen en door agressie.
Predatie
Tijdens het foerageren staat er steeds een maki op de uitkijk. Als een roofvogel of een ander roofdier wordt waargenomen, zal de roodbuikmaki die op wacht staat verschillende lage keelklanken laten horen. De andere leden van de groep blijven dan voor een periode tot wel 15 minuten stokstijf staan, of ze zoeken dekking. Roofdieren die op deze maki’s jagen zijn de fossa’s (de grootste carnivoor in Madagaskar) en roofvogels. Ook wordt er door mensen en gedomesticeerde honden en katten op ze gejaagd.
Voortplanting in de natuur
Roodbuikmaki’s zijn één van de weinige lemuursoorten die monogaam zijn. Een paartje vormt de kern van een sociale groep die verder nog bestaat uit hun nakomelingen.
Vrouwtjes krijgen elk jaar, na een draagtijd van 127 dagen, tussen september en oktober één jong. Het geboortegewicht van het jong is 60 tot 70 gram. De sterfte onder de jongen is hoog, namelijk 50%. In eerste instantie draagt het vrouwtje het jong op haar buik, later kruipt het op de rug van de moeder. Het jong blijft gedurende 35 dagen op de rug van één van de ouders zitten. Na die tijd weigert de moeder het jong nog op de rug te dragen en draagt alleen het mannetjes het jong nog op de rug totdat het ongeveer 100 dagen oud is. Na ongeveer 5 maanden zijn de jongen gespeend. Na 2 jaar zijn deze maki’s geslachtsrijp. Roodbuikmaki’s kunnen in de natuur 20 jaar worden.
Bedreiging
De roodbuikmaki is kwetsbaar door de vernietiging van zijn leefgebied door zwerflandbouw, illegale houtkap en jacht. Populaties zijn beschermd in vier nationale parken en zeven speciale bosreservaten. Daarnaast zijn er betrekkelijk veel dieren die in gevangenschap in dierentuinen gehouden worden. De roodbuikmaki staat als “kwetsbaar” op de internationale Rode Lijst van de IUCN.
Bronnen:
- IUCN: Andriaholinirina, N., Baden, A., Blanco, M., Chikhi, L., Cooke, A., Davies, N., Dolch, R., Donati, G., Ganzhorn, J., Golden, C., Groeneveld, L.F., Hapke, A., Irwin, M., Johnson, S., Kappeler, P., King, T., Lewis, R., Louis, E.E., Markolf, M., Mass, V., Mittermeier, R.A., Nichols, R., Patel, E., Rabarivola, C.J., Raharivololona, B., Rajaobelina, S., Rakotoarisoa, G., Rakotomanga, B., Rakotonanahary, J., Rakotondrainibe, H., Rakotondratsimba, G., Rakotondratsimba, M., Rakotonirina, L., Ralainasolo, F.B., Ralison, J., Ramahaleo, T., Ranaivoarisoa, J.F., Randrianahaleo, S.I., Randrianambinina, B., Randrianarimanana, L., Randrianasolo, H., Randriatahina, G., Rasamimananana, H., Rasolofoharivelo, T., Rasoloharijaona, S., Ratelolahy, F., Ratsimbazafy, J., Ratsimbazafy, N., Razafindraibe, H., Razafindramanana, J., Rowe, N., Salmona, J., Seiler, M., Volampeno, S., Wright, P., Youssouf, J., Zaonarivelo, J. & Zaramody, A. 2014. Eulemur rubriventer. The IUCN Red List of Threatened Species 2014: e.T8203A16117921. https://www.iucnredlist.org/species/8203/189740044 Accessed on 15 August 2014
- Roodbuikmaki. (2021, april 30). Wikipedia, de vrije encyclopedie. Opgehaald 22:41, november 28, 2021 van https://nl.wikipedia.org/wiki/Roodbuikmaki
- EOL: Dana Campbell, “Eulemur rubriventer” Encyclopedia of Live, available from: https://eol.org/pages/326529 Accessed on 15 August 2014
Eulemur rubriventer
Naam | Roodbuikmaki |
Klasse | Mammalia (Zoogdieren) |
Orde | Primates (Primaten) |
Familie | Lemuridae (Maki’s) |
Geslacht | Eulemur |
Soort | Eulemur rubriventer |
Grootte | 36 – 42 cm |
Staartlengte | 46 – 54 cm |
Gewicht | 1.6 – 2.4 kg |
Paartijd | Mei – juni |
Paringsinterval | 1 keer per jaar |
Draagtijd | 127 dagen |
Nest | Hangt aan buik van de moeder |
Geboorte | September – oktober |
Geboortegewicht | 60 – 70 gram |
Aantal jongen | 1 jong |
Spenen | 150 dagen |
Geslachtsrijp | 2 jaar |
Levensduur | Tot 20 jaar in de natuur |
Voeding | vruchten, bloemen, bladeren, ongewervelden |
Leefgebied | Smal gebied in het oosten van Madagaskar |
Groep/solitair | Kleine familiegroepjes van 2 tot 10 dieren |
Fokprogramma | EEP: MULHOUSE, Brice Lefaux |
CITES | Appendix I, 01/07/1975 |
IUCN | Kwetsbaar (VU) |
Ontdek meer van zoo-dieren.nl
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.